Mevrouw Stam

Eens in de zoveel tijd komt iedereen wel zo iemand tegen: een nogal wijs mens.
Ik zag haar vanmiddag, in de Kloostertuin.
Ik was naar de stad gegaan om iets te kopen, maar besloot, eenmaal daar, dat dat onzin was.

Omdat de busrit nog net geen helletocht was gebleken, besloot ik mijn terugkeer even uit te stellen en naar het parkje te gaan.

De vrouw kwam naast me zitten.
,,Veel te warm om te praten,’’ zei ze.
,,En dan nog iets: wat de boer niet eet, dat kent ie niet.”

De week is koud begonnen en ik betrapte me op de gedachte: waar moet dat heen?

Met de hoge bomen, nu het windstil is.
Met de meeste hoogachting.

Met de hoge temperaturen.
Daar zal het mee te maken hebben.

Ook in De Gouden Haan was het vanavond niet om uit te houden.
Els en ik dreven zowat het restaurant uit, maar de zomerse stamppot smaakte goed.

Onderwijl zaten we een beetje te blaten.
Alles was naar wens.

Morgen weer naar De Gouden Haan.
Daar moet het heen.

Als je een dagje ouder wordt, sta je voor je het weet op het zoveelste kruispunt.
Je besluit zonder meer van je oude dag te genieten of je besluit dat dat niet zonder meer kan.

Zaterdagavond was ik op het verjaardagsfeest van een oud-buurmeisje, dat 21 jaar was geworden: een spontane, leuke meid.
Er werd besloten naar de havens te gaan, naar Spektakel aan ’t Vlak, van het Internationaal Poppentheaterfestival.
Net een stel jonge honden, dacht ik, toen we gehaast op de fiets zaten. Honderd en een dalmatiërs.
Ik had hun oma kunnen zijn.

Op de Kuipershaven kwam ik Els tegen.
Er volgde een dierenspektakel richting Groothoofd, waarbij de mens zijn ongebreidelde nieuwsgierigheid toonde: er achter aan!
Achter de vogel aan, de grote pop, achter de olifanten, de giraffe aan.
,,Volgens mij worden we naar de ark geleid,’’ zei ik tegen Els.

,,Ik ga terug naar mijn verjaardag,’’ zei de jarige na middernacht toen allang duidelijk was dat Noach aan de Kerkeplaat nog aan zijn boot aan het timmeren is.
Ze nodigde Els uit ook mee te gaan.

Daar zaten we, mijn ex-schoonzuster en ik, tussen al die jonge mensen onder een enorme boom, waarvan het bladerdak ongeveer de hele tuin bestrijkt.
Ze verhaalden over hun leven.
Jong en oud, zo bleek, is uiteindelijk benieuwd naar wie hij zal zijn.

Het was een prachtige zomeravond, waarvan eerder in de week werd voorspeld dat het hoogstwaarschijnlijk zou gaan regenen.

Els komt gehavend van het wad – godzijdank alleen fysiek – en begint te vertellen.
Ze houdt niet meer op.
Ik luister.
We lachen.
We lachen ons de tranen in de ogen.

En zo gaat het al dagen!

Els kan dat zo goed.
Ze begint bij M, maakt een sprong naar H, bereikt A en maakt de cirkel op onnavolgbare wijze rond naar Z.
Of ze blijft hangen bij X, na een totaal onverwachte wending.
Of begint bij B en blijft bij B, zonder dat je dat aan ziet komen.

Ik sta er steeds weer van te kijken.
Ik maak dat soort dingen nooit mee.

Toen ik vanavond de keukendeur sloot, volgde ik het slakkenspoor op de deurmat.
Dat leidde tot niets, tot ik de sleutel uit het slot haalde om die – volgens de politie heel verstandig – uit het zicht op te hangen.

Slak in ‘t bakkie!

De kat rook er aan en nieste.
Niets aan de hand.

Ze zijn ook zo geruisloos, die dieren.
Daardoor had een goede vriend op ook zo’n mooie zomeravond een geplette naaktslak aan zijn hiel, waar hij pas na eindeloos schrobben van verlost was.

Ik merkte niet dat hij, tegen middernacht, zijn schoen wat moeilijk aan kreeg.

Hij ging gewoon naar huis.

Een van de buurjongens, hij is zeven, had op school een mooi schilderij gemaakt.
Voor Vaderdag.

,,Dat is een mooi portret van een vader,’’ zei ik.
,,Mijn vader!’’ zei hij trots.
Hij wees me op zijn bruine haar, zijn ogen, wenkbrauwen, neus, oren en mond.

Ik heb de beste man misschien twee keer een luttel ogenblik gezien, dus ik herkende hem niet.
Altijd aan het werk. ,,Het is voor de goede zaak, he,’’ zegt zijn vrouw altijd.

Door het portret moest ik denken aan mijn eigen vader.

Hij zou gisteren 125 zijn geworden.
Als hij er nog was geweest, had hij onlangs als ’s Werelds Oudste Man in de krant gestaan.
Hoewel, hij loog er altijd twintig jaar af.
Ergens, hoop ik wel eens, moet hij toch ooit misschien de angst hebben gehad eens ontmaskerd te worden.

Misschien is De Oudste Man ter Wereld ook wel zo’n type.

Maar dan toch beslist schaamtelozer.
Met zijn 133 jaar.

Hoewel ik een leuke kennissenkring heb in restaurant De Gouden Haan, waar ik vanavond weer zalig heb gegeten, betrapte ik me, eenmaal thuis, op een nogal agressieve gedachte.

‘En nou ben ik het zat!’

Ik kon die gedachte niet plaatsen, maar begon bijkans te briesen.
Dat was een vreemde ervaring.

Ik stond in de tuin naar mijn verwelkte lavendel te kijken.
Het proces van verdorring begon ongeveer op het moment dat ik de planten met Pasen in de grond stopte. Met veel te veel mest.
Om die planten kon het dus niet gaan.

Het kwartje viel toen ik op de bank ging zitten.

Ik mis mijn ex-schoonzuster Els Stam, ik wou dat ze terug was.
En dat terwijl ik haar haar uitje zo gun.

Ik hoop dat ze nog lang wegblijft.

Het schemerde, toen ik gisteravond met kennissen op de Maasstraat stond te wachten.
De lucht was grijs in alle tonen en wit, met soms wat resten zonlicht.
Dat was mooi, boven die al jaren afgesloten braakliggende vlakte.
Alles leek te kloppen.
Ook de felle, felgekleurde verlichting van een eethuis in Zwijndrecht, aan de overkant van de rivier: De Andere Wereld.

We werden doorgelaten naar het haventje, voor de openingsvoorstelling van het Internationaal Poppentheaterfestival.

Daar lag het Fluitend Vlot, waarop Martien Groeneveld met zijn zonen een reis maakte. Over vijf meter, over de wereld, waar ze maar wilden.
Een watervogel reageerde op hun muziek.

Aan de andere kant van de haven was, waarschijnlijk nog voor het donker, Mädir Eugster met zijn groene ruimteschip bij de oude bomen geland.
Onze stoelen zakten weg in het zand, terwijl we naar zijn Tausendwasser keken.

Ik heb het formulier dat we van te voren kregen net weggegooid.
‘Verhoog de kwaliteit van het poppentheaterfestival in 1 minuut’ stond er boven.

‘Als het niet is gemeten, is het niet waar’, zei een buurman laatst.
Niet waar, niet gebeurd, niet mogelijk.

We vonden dat een onverdraaglijke constatering.

Goed nieuws van Els, nog steeds op het wad.
Ze belde net.
,,Ik zit in een duinpan.’’
Ze moest het twee keer zeggen; ik geloofde mijn oren niet.
,,’Laat ik eens gek doen’, is het enige dat ik al dagen denk, Leen. Ik maak het bont.’’

Kort, maar krachtig. Ik hoef me geen zorgen te maken.
Het gaat goed met haar: ze heeft de boot niet gemist.

Vanavond in De Gouden Haan was het rustig.
Er zijn mensen die denken dat het restaurant aan zomersluiting doet, begreep ik.
Omdat ik daardoor snel bediend werd, zat ik op deze mooie avond weer vroeg in mijn tuin.

Nu zit ik binnen, het regent een beetje.

Sinds lange tijd vanavond alleen naar restaurant De Gouden Haan.
Els is nog niet klaar met de bloemetjes buiten zetten op het wad, liet ze me vanmiddag weten.

Dat vond ik helemaal niet erg.
Het was druk in De Gouden Haan en daardoor kwam ik bij een vrouw-alleen aan tafel te zitten.

Het is crisis op haar werk, vertelde ze.
Banen staan niet op de tocht; ze gaan gewoon verdwijnen.

Niemand is zeker van zijn zaak, zei ze.
Behalve degenen die onvervangbaar zijn.

We hebben daar een tijdje over zitten praten.

Een huisvrouw is onvervangbaar.
Een werkster is onvervangbaar.
Een oppas.
Vrienden.
Familie.

Verder kwamen we eigenlijk niet.